Drieluik: Regionale samenwerking

In een serie van drieluiken zoomt De Zwarte Hond aan de hand van concrete projecten in op actuele maatschappelijke thema’s en laten we zien wat ons inhoudelijk drijft. Vandaag het eerste drieluik over ‘regionale samenwerking’, in het kader van de Provinciale – en Waterschapsverkiezingen.

15 maart 2023 zijn de Provinciale- en Waterschapsverkiezingen, met aandacht voor de eigen regio – het schaalniveau waar momenteel veel aan de hand is. Van verdroging tot vervoersarmoede, van waterveiligheid tot woningbouwtekorten. De Zwarte Hond werkt graag op dit regionale schaalniveau, juist omdat hier veel te bereiken is wanneer wordt samengewerkt. Hoe wij ons dagelijks leven inrichten hangt nauw samen met dit schaalniveau en heeft impact op hoe we ons leven kunnen leiden; nieuwbouwafspraken, voldoende zoetwatervoorraden, bereikbare recreatie- en natuurgebieden, een diverse en gezonde banenmarkt nabij. Met een aantal van onze recente strategische projecten hopen we hieraan een positieve bijdrage te leveren.

Deel 1 van dit drieluik zoomt in op de kracht van verstedelijkingsstrategieën die, door opgaven met elkaar te combineren, dwars door gemeente- en provinciegrenzen heen duurzame meerwaarde creëren voor mens én natuur. In het project de ‘Verstedelijkingsstrategie Groningen – Assen’ staat ‘nabijheid’ centraal. Het toont aan hoe de 20.000 woningen die volgens de Woondeal voor 2030 bijgebouwd moeten worden, investeringskracht genereren voor groen, blauw, het werklandschap en een hogere leefkwaliteit. Recentelijk is de ‘Verstedelijkingsstrategie Zwolle’ gelanceerd. Het project laat zien hoe er in deze deltaregio wordt samengewerkt aan het behalen van meervoudige doelen.

In deel 2 zoomen we in op de transitie waarvoor waterschappen zich geplaatst zien om beter te kunnen samenwerken aan toekomstbestendige, veilige en biodiverse leefomgevingen. Ons project ‘Panorama Waterkracht’ dat De Zwarte Hond voor Waterschap Hollandse Delta maakte, laat dit beeldend zien. Het in mei 2022 gepresenteerde project dient een tweeledig doel. Het is een verbeelding van inhoudelijke opgaven en mogelijke oplossingen, en tegelijkertijd een hulpmiddel om te inspireren tot de benodigde transities en integrale samenwerking in de processen daarnaartoe.

Deel 3 focust op regionale samenwerking – ook over landsgrenzen heen – om economisch vitaal te blijven. Of dit nu plaatsvindt in een toekomstig krimpgebied (Zeeuws-Vlaanderen) of geactiveerd wordt door middel van een spoorlijn. In een ruimtelijk-economisch onderzoek voor ‘Euregiorail’ formuleren we hoe de spoorcorridor tussen Zwolle, Twente en Münster kan bijdragen aan een sterkere grensoverschrijdende regio. Wanneer het spoor beter benut wordt als verbinding, dient het als motor voor samenwerking. Op z’n minst kan hierdoor voor de (grens-)reiziger een betere doorgaande lijn tot stand komen. Maar in meer ambitieuze scenario’s betekent de Euregiorail veel voor de brede welvaart, het verblijfs- én het vestigingsklimaat van de hele regio. Hoe in het grensgebied van Zeeland een focus op verduurzaming van de industrie leidt tot een meer robuuste economie en een betere leefkwaliteit, laat ons ‘Panorama Zeeuws-Vlaanderen’ zien.

Op regionaal niveau samenwerken is noodzaak vanwege de grote transities waarvoor we ons momenteel geplaatst zien. Veranderingen zijn nodig!

Juist op regionaal schaalniveau is het – gelukkig – ook heel logisch om samen te werken. Omdat veel opgaven zich afspelen in deze ‘tussenlaag’ en alle betrokken partijen niet alleen in uitdagingen, maar ook in de te behalen winst een gedeeld belang hebben. Het is een schaalniveau waar opgaven en oplossingen herkenbaar zijn en waarin we in gezamenlijke trajecten écht samen kunnen werken. Het gaat hierbij om een combinatie van inhoudelijk en procesmatig transities vormgeven, met als resultaat een gedragen, integraal en robuust toekomstperspectief.