Central Innovation District

Den Haag, NL

Hoe verdubbel je een stadscentrum terwijl je integraal stuurt op kwaliteit?

Central Innovation District

Het Central Innovation District (CID) – het gebied tussen en rondom de stations Centraal, HS en Laan van NOI – is de economische motor van Den Haag. De gemeente wil hier meer economische groei en vernieuwing, wat leidt tot een enorme verdichtingsopgave.

© Thuring, Fotoburo

Het CID moet net zo stedelijk worden als de binnenstad. Het moet een plek worden waar verblijfskwaliteit belangrijker is dan bereikbaarheid, waar iedereen voetganger of fietser wordt en waar de auto te gast is. Zoals we het nu onvoorstelbaar vinden dat het Binnenhof ooit een parkeerplaats was, zo zullen we in de toekomst ook met verbazing terugblikken op de huidige inrichting van het CID.

Reuringzone: de hoogste dichtheid, de meeste mensen op straat, actieve plint, kleine korrel

Rustzone: breder aanbod van woonconcepten, ruimte voor klimaatadaptatie en recreatie

Ruiszone: hier mag het schuren; ruimte voor (maak)werk en een hoog tolerantieniveau voor wat betreft overlast

Hoogstedelijk wonen, werken en recreëren

Met die gewenste transitie als uitgangspunt, maakt de structuurvisie van het CID een centrummilieu: een aantrekkelijk gebied om te werken, wonen en te recreëren – een centrummilieu, dat de omvang van het huidige centrum verdubbelt. Om te zorgen dat rustige woonmilieus en dynamische woon-werkomgevingen naast elkaar kunnen bestaan, krijgen straten en bouwblokken een profiel: ‘rust’, ‘reuring’, ‘ruis’ of een combinatie daarvan.

Op strategische plekken zijn grote ingrepen voorzien die de verblijfskwaliteit verhogen. Daarbij ligt de focus op de verbindende assen tussen de stations en het historische centrum.

Ontmoeten, plinten en verbinden

Wandel- en fietsstad

Energietransitie

Klimaatadaptatie

Karakter van buurten wordt versterkt en niet overal verandering

Ruimte op de begane grond

Rust: Weteringkade nu en straks

Reuring: Prins Bernhardviaduct nu en straks

Ruis: het Trekvlietplein nu en straks

In het CID stuurt de gemeente op kwaliteit in deze grootschalige gebiedsontwikkeling. Die regierol wordt gefaciliteerd door het Kwaliteitsplan, dat de samenhang, kwaliteiten en opgaven in het CID beschrijft. Hiermee borgt zij de integrale omgevingskwaliteit. Dat gaat niet alleen over hoe het er straks uit ziet, maar ook hoe het gebied straks functioneert en hoe het toekomstbestendig is. Op basis van huidige Haagse kenmerken (de 3 Haagse Kernkwaliteiten) en opgaven voor de toekomst (de 7 Kwaliteitsopgaven voor het CID) wordt samenhang in het CID de primaire kwalitatieve ambitie voor het gebied. Plannen en ontwikkelingen worden als onderdeel van hun context beschouwd en daarmee wordt het CID als integrale gebiedsontwikkeling benaderd. Losse projecten worden op elkaar afgestemd; elk bouwplan dient bij te dragen aan verbetering van de stad en specifiek aan verbetering van het openbaar domein.

Het Kwaliteitsplan stuurt op integrale kwaliteitsverbetering van het CID. Het is daarom niet alleen belangrijk recht te doen aan het specifieke Haagse karakter, maar dat waar mogelijk te versterken. Zij definieert drie Haagse kernkwaliteiten: ‘I. Eeuwige Haagse Schoonheid’, ‘II. Lange lijnen verbinden de stad’ en ‘III. Eigen karakters per deelgebied’. Elke ontwikkeling in het CID moet zich verhouden tot deze context.

Haagse kernkwaliteiten
Door de bestaande context is het CID geen tabula rasa: er wordt op bestaande (beeld-)kwaliteit van huidige buurten voortgebouwd. De ontwikkelingen worden benut om de eigen identiteit van buurten te versterken en verschillende woningtypes en voorzieningen aan te bieden. Kenmerken van de acht deelgebieden en het programma vormen het uitgangspunt. De karakters worden omschreven in gebiedsprofielen op basis van cultuurhistorie. Daarnaast wordt er onderscheid gemaakt in gebieden met een hoge of lage dynamiek met elk hun eigen opgaven.

Gebiedsprofiel: Laakhavens was een binnenstedelijk bedrijventerrein met grootschalige en grove bouwvolumes

Gebiedsprofiel: Laakhavens is een post-industrieel en voormalig havengebied

Gebiedsprofiel: Laakhavens wordt… College campus

Om de ruimtelijke kwaliteit in het CID te borgen, om te inspireren en om de verhouding van initiatieven ten opzichte van het bestaande te balanceren, worden er uitspraken gedaan op de volgende drie niveaus:
‘Hoe ziet het eruit?’ Deze vraag geeft richting voor de nader op te stellen beeldkwaliteitsplannen per deelgebied.
‘Hoe werkt het?’ en ‘Hoe is het toekomstbestendig?’ Deze vragen geven richting voor de nader op te stellen gebiedsspecifieke visies en nota’s voor ontwikkelingen.

De richting van ontwikkelingen wordt bepaald door de kwaliteitsopgaven, die in samenhang leiden tot een mooi, leefbaar en toekomstbestendig verdicht stuk stad rondom de drie grote stations in Den Haag. Zo ontstaat een hoogstedelijk gebied waar het fijn wonen, werken en verblijven is. Voor nieuwelingen in het gebied, én voor bewoners en gebruikers die er al zijn.

Central Innovation District

Het Central Innovation District (CID) is het gebied in Den Haag tussen en rondom de drie stations Centraal, HS en Laan van NOI. Het CID is het economisch hart van Den Haag en de regio, en heeft enorme ontwikkelmogelijkheden. De Zwarte Hond maakte achtereenvolgens de structuurvisie en het kwaliteitsplan voor het gebied.

In het gebied zullen 20.000 woningen en 25.000 banen worden toegevoegd. Dat vraagt om intensief en meervoudig ruimtegebruik en om een openbare ruimte die uitnodigt tot ontmoetingen en uitwisselingen. En die tegelijkertijd bijdraagt aan de mobiliteitstransitie, gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie. De structuurvisie voorziet in het vormgeven aan een gebalanceerde mix van wonen, werk en voorzieningen. Dit levert niet alleen een aantrekkelijk straatbeeld op, maar zorgt ook dat verschillende functies van elkaar kunnen profiteren, dat kruisbestuiving plaatsvindt en er een hoog voorzieningenniveau ontstaat.

Een kwalitatieve zonering van ‘reuring, rust en ruis’, geeft richting aan deze ontwikkelingen. De context van de ontwikkelingen en de kwalitatieve opgaven worden beschreven in het Kwaliteitsplan. Vanuit de Haagse kernkwaliteiten en de gedefinieerde kwaliteitsopgaven faciliteert het Kwaliteitsplan de verdichtingstransformatie van het CID met meer samenhang en meer bestendige kwaliteit.

data

Locatie
Den Haag, NL
omvang
250 ha
Opdrachtgever
Gemeente Den Haag
Discipline
Stedenbouw, Strategie
Programma
Masterplan
Periode
2019
Status
Visie
Downloads
thema’s