Hoe kun je een stadsdeel hertyperen tot een volwaardige stad?
“Rotterdam Zuid is een onbegrepen utopie”, stelt Marinke Steenhuis. Vanuit de beste intenties zijn de afgelopen decennia experimentele en innovatieve stedenbouwkundige plannen bedacht en uitgevoerd.
Toch kent Zuid ‘on-Nederlandse’ problemen en wordt er volop geïnvesteerd via het Nationaal Programma Rotterdam Zuid evenals recent een aantal grote gebiedsontwikkelingen. Van die kapitaalinjecties en projecten profiteert echter lang niet iedereen. Sterker nog, er dreigt een steeds grotere tweedeling te ontstaan. Binnen deze context maakte De Zwarte Hond in samenwerking met de Gemeente Rotterdam en SteenhuisMeurs een ontwikkelingsperspectief voor Zuid. Met onze dringende aanbeveling: Beschouw Rotterdam Zuid als stad, neem de regie en vergroot de samenhang!
Opgaven voor Rotterdam Zuid
De grote opgave voor Zuid de komende jaren zal zijn om te voorkomen dat de enorme ontwikkelingen die er plaatsvinden niet leiden tot twee verschillende werelden die volledig langs elkaar heen gaan. Om die dynamiek enigszins te kunnen sturen en daar de juiste balans in te houden, is het nodig om de opgave voor Zuid te herdefiniëren en te komen tot een nieuw toekomstperspectief. Het gaat er hierbij om te zoeken naar een werkbare structuur die bestaande gebiedskennis en ambities integreert in een wervend toekomstbeeld en tegelijk handvatten aanreikt om concreet aan de slag te gaan.
De drie krachten van Rotterdam Zuid
Veranderen en toch jezelf blijven
Vanuit de krachten van Zuid wordt er toegewerkt naar meer samenhang in de toekomst. In 2040 woon je op Zuid omdat je daar wilt wonen, je vrienden of familie er wonen, je er naar school gaat of omdat je er een leuke baan hebt. Het is een stad waar je je kan ontwikkelen tot wie je wilt zijn, waar je gezond opgroeit en de verwachting is dat je dat ook blijft. Zuid is een stad waar je oud kan worden, terwijl je onderdeel van de samenleving blijft. Zuid laat iedereen vrij in zijn of haar culturele achtergrond, religie en identiteit. Zuid is veilig, biodivers en klimaatrobuust. De hele wereld is op Zuid in je nabijheid: alles wat je wenst is binnen 15 minuten te bereiken.
Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan bestaande stad.
Versterken herkenbaarheid van vier landschappen.
Systeem aanpak om wijken te revitaliseren.
Hoofdinfrastructuur ombouwen: van barrière naar verbinder.
Sturen op de juiste mix aan functies.
Nabijheid en bereikbaarheid van werk en onderwijs.
Sociale diversiteit en leefbaarheid.
Buurten voor mensen: weerbaar, fijnmazig en gezond.
Innovatiekracht en kansengelijkheid.
Landschappen
Infrastructuur
Aanpak in vier stappen
Landschappen: de vier landschappen op Zuid beter benutten door te werken aan de ontbrekende schakels, sociale veiligheid, bereikbaarheid, een fijnmazig netwerk binnen de buurten, en groen van formaat dichtbij. Zo bouwen we door op een stevige basis.
Infrastructuur: naar een aanpassing van nu nog door de auto gedomineerde infrastructuur naar prioriteit voor voetgangers en fietsers. De ‘pleisters’ zijn plekken waar de auto straks te gast is; plekken waar dan heling van het stedelijk weefsel makkelijker wordt. Het afwaarderen tot 30 km/u-wegen biedt kansen om straten anders, vriendelijker en groener, in te richten.
Werkknoppen
Wijken
Werkknoppen: meer opleidingen en werk komen in de nabijheid van Zuid. Door het isolement van Zuid op te heffen, verbeteren we het vestigingsklimaat en trekken we nieuwe functies aan.
Wijken: Zuid is op te delen in zes typen wijken, die elk een eigen strategie en aanpak verdienen. In elk van deze gebieden zijn grote ontwikkelingen te benoemen die ingezet moeten worden om de aangrenzende wijken beter te maken.
Koers op Zuid
De meeste stedenbouwkundige ontwikkelingen op Rotterdam Zuid vinden plaats in de buurt van de Kop van Zuid en Zuidplein, waardoor deze twee dynamische gebieden volledig los van de rest van Zuid staan. In het ruimtelijk ontwikkelperspectief van De Zwarte Hond wordt op basis van een overkoepelende visie, samenhang gebracht in de afzonderlijke delen. De visie houdt ook rekening met het dynamische karakter van Zuid, gevormd door een geschiedenis van innovatie, durf en ondernemerschap.
De belangrijkste opgave hier is om de verschillende stedelijke weefsels met elkaar te verbinden zodat iedereen van de planontwikkeling profiteert. Het gebied is door infrastructuur verdeeld in eilandjes, wat een ontoegankelijk straatbeeld veroorzaakt. Wij zetten dan ook in op het versterken van de belangrijkste openbare plekken door middel van een veel fijnmaziger netwerk en meer ruimte voor fietsers en voetgangers. Daarnaast wordt de landschappelijke kwaliteit van het gebied benadrukt. Zo kan Zuid, met behoud van karakter, zijn volle potentieel benutten en een gezonder, veiliger en socialer gebied worden.
In het ruimtelijk ontwikkelperspectief is ook aandacht voor de potentie van Zuid om in het regionale netwerk een sterke positie in te nemen. Om deze potentie ruimte te geven, moet de verblijfskwaliteit rondom de verkeersknopen worden verbeterd. Met Koers op Zuid transformeert Rotterdam Zuid van het huidige eilandenrijk naar een verbonden, sterke en gemengde stad waar voetgangers en fietsers in een gezonde, groene en klimaatadaptieve omgeving voorop worden gesteld.
data
- Locatie
- Rotterdam, NL
- omvang
- 4.000 ha
- Opdrachtgever
- Gemeente Rotterdam
- Discipline
- Stedenbouw, Strategie
- Programma
- Masterplan, Verstedelijkingsstrategie
- Periode
- Status
- Visie
- Partners
- SteenhuisMeurs