Verstedelijkingsstrategie Regio Groningen Assen

Regio Groningen Assen, NL

Hoe maak je een complete, complementaire en coöperatieve regio?

De Regio Groningen Assen heeft al ruim 25 jaar een succesvol samenwerkingsverband en is gebaseerd op het daily urban system en samenhangende woningmarkt tussen de steden Groningen en Assen en hun omgeving. De regio kenmerkt zich door een groot contrast in leefomgevingen; van dynamisch en hoogstedelijk tot rustig en lommerrijk. De landschappelijke veelzijdigheid kenmerkt de regio en zorgt voor een aantrekkelijke omgeving voor wonen, werken en recreëren.

De RGA heeft een belangrijke economische functie in het noorden. In de regio wonen bijna een half miljoen mensen en er zijn bijna een kwart miljoen arbeidsplaatsen. Door de aanwezigheid van vooraanstaande kennis- en onderwijsinstellingen is een sterke kenniseconomie aanwezig. De laatste decennia heeft de RGA veel geïnvesteerd in hoogwaardige openbaar vervoersverbindingen in de hele regio. 

Een overzicht van de voortgang van de Verstedelijkingsstrategie Regio Groningen-Assen door de vier fasen.

Samenwerking tussen verschillende partijen die samen afspraken maken om de Verstedelijkingsstrategie in Regio Groningen-Assen uit te voeren.

Nederland kent een groot woningtekort. De regio Groningen-Assen vormt daar geen uitzondering op. Hiertoe heeft de gemeente Groningen in 2019 afspraken gemaakt met het Rijk in de Woondeal (+20.000 woningen voor 2030). De uitwerking van deze Woondeal vindt plaats op de schaal van de regio omdat de effecten van het tekort aan woningen, en het ontwikkelen van nieuwbouw doorwerkt in de gehele regio (+36.000 woningen voor 2040).

De woningbouwopgave biedt kansen om veel méér te doen aan een krachtige regionale ontwikkeling. In de regio komen namelijk meerdere opgaven samen: 

  1. Wonen: het accomoderen van de bouw- en ontwikkelopgave, met behoud van de ruimtelijke kwaliteit
  2. Werken: het versterken van de concurrentiekracht van de regio
  3. Mobiliteit: het duurzaam bereikbaar houden van de huidige en toekomstige toplocaties en een goed functionerend Daily Urban System
  4. Energie: ruimte bieden voor de energietransitie
  5. Landschap: het benutten en versterken van de huidige klimaat- en leefbaarheidsambities

Analysekaart Wonen

Analysekaart Economie

Analysekaart Mobiliteit

Analysekaart Energie

Analysekaart Landschap

Deze gezamenlijke opgaven vragen om een integrale, regionale en strategische aanpak

De Verstedelijkingsstrategie RGA biedt het perspectief op een complete, coöperatieve en complementaire regio waarin iedereen de kans krijgt om er een passende en betaalbare woning te vinden in een fijne en inspirerende leefomgeving.

Voor de bouw van deze 36.000 nieuwe woningen is een koerswijziging nodig! Hiervoor zijn voor de RGA zeven ontwikkelprincipes opgesteld. Deze principes zetten in op slim concentreren, strategisch spreiden, benutten en versterken van het OV netwerk en het verbeteren van groen in en om de stad.

  • Bestaand verstedelijkt gebied versterken
  • Agglomeratiekracht vergroten
  • Polycentrische ontwikkeling stimuleren
  • Mobiliteit in balans
  • Proportioneel en passend
  • Hefboom voor herstructurering
  • Samenwerken aan een duurzame regio

Woningbouw leidt tot nabijheid

De regio heeft ingezet op die locaties voor de realisatie van 36.000 woningen waardoor er in de regio als geheel meer nabijheid en meer keuzevrijheid en kansengelijkheid voor iedereen is ontstaan. Nabijheid van werk en wonen, van voorzieningen en natuur. Actieve mobiliteit en een gezonde leefstijl staan centraal: er wordt meer gelopen en gefietst in de steden én de dorpen. En voor grotere afstanden biedt de nabijheid van openbaar vervoer een alternatief voor autogebruik.

Deze nieuwe koers heeft gezorgd voor een passend antwoord op de grote vraag naar stedelijk wonen, dichtbij werk en voorzieningen. In alle bestaande steden en dorpen in de regio lagen daar kansen, die op de korte termijn voor financiële en ruimtelijke uitdagingen zorgden, maar die na voltooiing maatschappelijke meerwaarde laten zien. Daarbij was er ook aandacht voor snelheid: de uitgangssituatie was urgent en er is ingezet op betaalbaarheid. Daarvoor zijn naast nieuwbouw ook slimme transformatie en oplossingen op de woningmarkt ingezet.

Het prachtige en diverse landschap in de regio heeft net als de bestaande steden en dorpen een kwaliteitsimpuls gekregen. Er is meer samenhang gekomen in ‘de groene contramal’ en de gebieden hebben zich ontwikkeld tot een landschap van waarde voor de RGA en daarbuiten. Zo heeft de regio haar eigenheid als ‘sterrenhemel van grote en kleine kernen’ bestendigd en de contrasten ingezet als kracht. Het werklandschap heeft zich polycentrisch ontwikkeld. De kernen hebben hun eigen specialisatie en profiel ontwikkeld als economische motor, waarbij regionale samenhang is gehandhaafd en versterkt.

De verschillende strategische opgaven die samenkomen in de negen deelgebieden. De verschillende kaartlagen (thema’s) zijn hiervoor letterlijk op elkaar gelegd.

  • Stad Assen, intensiveert het hart van de groene stad
  • Stad Groningen, maakt schaalsprong op west- en oostflank
  • Duurzame vernieuwing langs vervoersassen
  • Kern Hoogezand, lint verbindt
  • Kernen Leek-Roden, door ontwikkelen op dorpse schaal
  • Het landschap van Wierden en Zeeklei, het landschap is leidend
  • De Drentse dorpenweg, lint verbindt
  • Het landschap van Laagveengordel en Esdorpen, het landschap is leidend

Van Verstedelijkingsstrategie naar Uitvoeringsstrategie

Woningbouwprojecten kunnen regionaal worden gebundeld om te werken aan gemeenschappelijke doelen en om gemeenschappelijke uitdagingen te overwinnen. Dat geldt bijvoorbeeld voor stationsgebieden, vernieuwingswijken, plannen binnen werkgebieden, uitbreidingsplannen en belangrijkste ‘klein maar fijn’ plannen. Deze veelvoorkomende projecten noemen we strategische programma’s.

Sommige projecten worden ook wel sleutelprojecten genoemd omdat ze een voorbeeld zijn van hoe je integraal kunt werken met een combinatie van wonen, werken, groen, energie en mobiliteit. In deze sleutelprojecten komen de zeven regionale ontwikkelprincipes samen. Het zijn voorbeelden van de uitwerking van de nieuwe regionale koers in de praktijk en vormen een belangrijk onderdeel van de Uitvoeringsstrategie RGA.

In de Verstedelijkingsstrategie RGA staat ‘nabijheid’ centraal. Door het toevoegen van woningen in bestaand verstedelijkt gebied ontstaat er ook investeringskracht voor beter groen en blauw in stad en dorp. Daardoor neemt deleefkwaliteit in de regio toe. Het werklandschap ontwikkelt zich polycentrisch. De kernen hebben hun eigen specialisatie en profiel ontwikkeld als economische motor, waarbij regionale samenhang is gehandhaafd en versterkt.

De ruimte in het buitengebied blijft weids, maar ook rijker met integrale oplossingen voor grote maatschappelijke opgaven van de 21e eeuw; klimaatadaptatie, betere biodiversiteit, duurzame landbouw en energietransitie. Deze ruimtelijke kwaliteit en economische kracht in een duurzaam regionaal systeem zet de RGA als geheel beter op de kaart: een complete, complementaire en coöperatieve regio waar het fijn wonen, werken en recreëren is voor iedereen.

Verstedelijkingsstrategie Regio Groningen Assen

In de Verstedelijkingsstrategie RGA staat ‘nabijheid’ centraal. Door het toevoegen van woningen in bestaand verstedelijkt gebied ontstaat er ook investeringskracht voor beter groenen blauw in stad en dorp. Daardoor neemt de leefkwaliteit in de regio toe.

Het werklandschap ontwikkelt zich polycentrisch. De kernen hebben hun eigen specialisatie en profiel ontwikkeld als economische motor, waarbij regionale samenhang is gehandhaafd en versterkt. De ruimte in het buitengebied blijft weids, maar ook rijker met integrale oplossingen voor grote maatschappelijke opgaven van de 21e eeuw; klimaatadaptatie, betere biodiversiteit, duurzame landbouw en energietransitie.

Deze ruimtelijke kwaliteit en economische kracht in een duurzaam regionaal systeem zet de RGA als geheel beter op de kaart: een complete, complementaire en coöperatieve regio waar het fijn wonen, werken en recreëren is voor iedereen.

data

Locatie
Regio Groningen Assen, NL
omvang
1.061 km²
Opdrachtgever
Regio Groningen Assen, Ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties
Discipline
Stedenbouw
Programma
Periode
2020-2022
Status
Gerealiseerd
Fotograaf
De Zwarte Hond
Partners
Bureau PAU, Estheticon Projectadvies
thema’s