Naar een nieuwe industriële architectuur: een werkgebouw voor Liander
Netwerkbedrijf Alliander heeft De Zwarte Hond uitgenodigd een ontwerp te maken voor het nieuwe onderkomen van netbeheerder Liander, technisch specialist Qirion en meetbedrijf Kenter in het havengebied van Amsterdam Sloterdijk. Gericht op de toekomst, gericht op een nieuwe vorm van samenwerking.
Het ontwerpteam, dat naast De Zwarte Hond bestaat uit DGMR, Coare Architectuur, IMD Raadgevende Ingenieurs en De Urbanisten, maakte een ontwerp dat niet alleen inzet op flexibiliteit, schaalbaarheid en modulariteit, maar ook opvalt door de gelijke aandacht voor alle onderdelen van het programma. Werkgebouwen en opslagruimten zijn met dezelfde zorg ontworpen als het kantoorgebouw en aaneengesmeed tot een stoer en indrukwekkend geheel. Zo roept het plan herinneringen op aan de hoogtijdagen van de industriële architectuur, maar met een onderliggende duurzaamheidsambitie die geheel op de toekomst is gericht. Tegelijkertijd is het gebouw kostenefficiënt, door compact te bouwen, geveloppervlak te beperken en in te zetten op hergebruik van materialen.
Nieuwbouw
De stad Amsterdam heeft een ernstig ruimtetekort en zoekt naar bedrijfslocaties die kunnen worden herontwikkeld tot woningbouw. Daarbij viel het oog ook op de locatie aan de Spaklerweg in Amsterdam Amstel, waar Liander nu al meer dan 100 jaar is gehuisvest. In een gezamenlijke zoektocht hebben stad en netbeheerder een geschikte kavel voor nieuwbouw gevonden in het havengebied Sloterdijk 3. Liander Westpoort, zoals de vestiging zal heten, gaat ruimte bieden aan kantoren, opleidingsfaciliteiten, werkplaatsen, opslag en testruimten.
De Zwarte Hond vertaalde de functionele eisen en wensen voor de nieuwe locatie naar een extreem veerkrachtig ontwerp, dat rekening houdt met mogelijk veranderende behoeften van Liander in de toekomst. Deze inzet komt voort uit de gezamenlijke wens van architect en opdrachtgever om een positieve bijdrage te leveren aan maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, schaarste aan grondstoffen, diversiteit en arbeidsparticipatie.
Samenwerking
Door het kantoorpersoneel en de mensen die op de buitenlocaties werken faciliteiten te laten delen, wordt de nieuwbouw bij uitstek een plek voor samenwerking. Het gezamenlijke restaurant, het dakterras en de verblijfsplekken in de buitenruimte zorgen ervoor dat het leggen van onderlinge contacten wordt gestimuleerd. Het industriële silhouet van de gebouwen en de gevels van weervast staal passen goed bij de bedrijvenlocatie in de haven. Tegelijk vormen de gebouwen zo een aantrekkelijke werkomgeving – een belangrijk aandachtspunt voor Liander, voor het vinden en aan zich binden van nieuwe medewerkers.
Het ontwerp bestaat uit een ritmische afwisseling van gebouwen en tussenruimtes, die als een barcode op het kavel zijn gepositioneerd. Aan de kop vormt het kantoor een hoogteaccent en is daarmee zichtbaar vanaf de A5. Vanaf de straat bieden verschillende doorzichten een blik op de diverse werkzaamheden van Liander.
Toekomstbestendig
Opdrachtgever Alliander voorziet een grote verandering in de vraag naar en het gebruik van energie. De dag van vandaag is niet meer representatief voor de toekomst. Daarom zet Alliander in op een intelligente ontwikkeling van haar net. Die intelligentie is ook nodig in het ontwerp. Samen met Copper8 zijn speciaal voor Alliander en dit project duurzaamheidsambities geformuleerd die in het ontwerp tot uiting komen in een hoge mate van flexibiliteit, schaalbaarheid en modulariteit. Daarmee is het ontwerp aanpasbaar, efficiënt en veerkrachtig richting de toekomst. Samen met DGMR – dat ook verantwoordelijk is voor onder andere brandveiligheid en bouwfysica – is een installatieconcept ontwikkeld dat in de tijd aanpasbaar is. Ook in het interieurontwerp, dat wordt gemaakt door Coare Architectuur, zijn aanpasbaarheid en toekomstbestendigheid belangrijke thema’s.
Demontabel ontwerp
Voor het kantoorgebouw en de opleidingsfaciliteiten is met de constructeur IMD Raadgevende Ingenieurs een houten constructie ontworpen die zowel flexibel is als ook een gezonde werkomgeving creëert. Het parkeergebouw kan groeien of krimpen dankzij een demontabele constructieopzet. De gevels van weervast staal zijn demontabel ontworpen en worden deels gemaakt van lokaal geoogste materialen. De gebouwen zijn energieneutraal en wekken met het enorme PV-dak op de werkplaats zelfs grotendeels de stroom op voor bijvoorbeeld het opladen van de heftrucs of apparatuur. Dit alles maakt het complex goed veranderbaar en herbruikbaar in de toekomst.
Natuurinclusief
Het landschapsplan voor de ruimte op en rondom de gebouwen, dat uitnodigend is voor mens en dier, is ontworpen door De Urbanisten. Rijke beplanting vormt een habitat voor insecten, vogels, amfibieën en kleine zoogdieren. Regenwater wordt op het terrein geborgen en gebruikt voor de bewatering. Met deze inrichting levert Alliander ook een bijdrage aan een klimaatadaptieve en natuurinclusieve omgeving.
Hier kom je op de project pagina.