Een nieuwe generatie scholen voor Groningen
De komende jaren investeert de gemeente Groningen fors in de vernieuwing en renovatie van schoolgebouwen.  Schoolvoorbeeld, een initiatief van de gemeente Groningen in samenwerking met KAW en De Zwarte Hond, onderzoekt samen met architecten, stedenbouwers, schoolbesturen, leerkrachten, leerlingen én bewoners hoe het schoolgebouw van de toekomst eruit kan zien. Want een school is veel meer dan een plek om te leren; het is een sociale ontmoetingsplek in de wijk, met ruimte voor ontwikkeling, beweging en verbinding. De inzichten uit dit traject zijn gebundeld in een lijvig boek, met daarin 35 aanbevelingen voor toekomstbestendige scholenbouw in Groningen. De uitkomsten worden gebruikt in het scholenplan Gro Up.

Van leslokaal naar levendige leeromgeving
Onderwijs verandert. Nieuwe lesvormen, meer aandacht voor bewegen, inclusie en opvang stellen andere eisen aan het schoolgebouw. Scholen zijn allang geen gesloten leerfabrieken meer, maar plekken waar kinderen opgroeien, waar ouders samenkomen en waar de wijk elkaar ontmoet. Ze vormen een sociale ontmoetingsplek, met ruimte voor ontwikkeling, beweging en verbinding. Veel schoolgebouwen zijn echter verouderd en sluiten niet meer aan op de praktijk van vandaag, laat staan op die van de toekomst. Maar wat maakt een locatie geschikt voor een toekomstige school? En hoe bouwen we scholen die inspireren, verbinden en bijdragen aan een sterke, inclusieve stad?

35 aanbevelingen op drie schaalniveaus
Om antwoorden te vinden op deze vragen, werden een reekst activiteiten georganiseerd. Kinderen ontwierpen hun ideale school, studenten van de Academie van Bouwkunst dachten mee over ontwerp en toekomst, en binnen de gemeente werd geëxperimenteerd met nieuwe vormen van samenwerking.

Ambtenaren van verschillende afdelingen gingen al in een vroeg stadium met elkaar in overleg. In latere fases haakten ook schoolbesturen, directies, stedenbouwers en architecten aan. In gesprekken, debatten, locatie- en ontwerpstudies werd verkend hoe schoolgebouwen kunnen bijdragen aan kansengelijkheid, leefbaarheid en onderwijskwaliteit. De uitkomsten zijn gebundeld in 35 aanbevelingen op drie schaalniveaus: gebouwniveau, wijkniveau, en stadsniveau. Daarnaast bevat het boek aanbevelingen over samenwerking: hoe gemeente, schoolbesturen en andere partijen effectief kunnen samenwerken.

Aanbeveling 6. Geef een school een eigen gebouw:
Een belangrijke aanbeveling is om op gebouwniveau niet te veel verschillende gebruikers in één groot gebouw samen te brengen; dit bemoeilijkt het beheer, belemmert samenwerking (wie neemt de telefoon op?) en haalt de levendigheid uit de buurt.

Aanbeveling 26. Zorg voor wederkerigheid met de buurt:
Op wijkniveau is het essentieel om naast sterke ruimtelijke relaties ook programmatische verbindingen te zoeken, de zogeheten koppelkansen. Deze koppelkansen dragen bij aan beter onderwijs en meer levendigheid, doordat er voorzieningen ontstaan waarvan wijkbewoners kunnen profiteren en waar zij elkaar kunnen ontmoeten.

Locatiestudies
Zes architectenbureaus voerden een locatiestudie uit voor nieuw te bouwen of te verbouwen scholen in de gemeente Groningen. BDG Architecten richtte zich, voor het Gomarus College, op een mogelijke samenvoeging van alle locaties aan de Vondellaan in De Wijert. Studio Nuy van Noort onderzocht de mogelijke samenvoeging van de scholen van NoorderBasis. BRIQUE architecten nam de Erasmusschool in de Zeeheldenbuurt onder de loep, terwijl SVP zich boog over de beste locatie voor de buren van CSG Augustinus. Korteknie Stuhlmacher Architecten voerde onderzoek uit naar het Parcival College in de Rivierenbuurt, en tot slot onderzocht Frencken Scholl Architecten goede locaties voor scholen in Beijum.

Deze studies leverden waardevolle inzichten op – niet alleen voor de gemeente, maar ook voor de betrokken schoolbesturen. Zij kregen zo een nieuwe blik op hun huidige locaties en de voor- en nadelen van blijven of verhuizen. De volledige uitkomsten van de studies zijn te vinden in het boek Schoolvoorbeeld.