Hoe geef je een wederopbouwmonument een nieuw woonbestaan?
Zin in Zuid
Aan de Van Schendelstraat in Groningen heeft De Zwarte Hond, in opdracht van Koopmans TBI, een voormalige technische school uit de jaren ’70 getransformeerd tot een woongebouw met 75 unieke koopwoningen. Het gebouw, ontworpen door J.J.M. Vegter, is een jong monument met een karakteristieke compositie van volumes en een rijk materiaalgebruik van wasbeton, glas en metselwerk. De monumentale structuur vormde het uitgangspunt voor het ontwerp, waarbij behoud en integratie van waardevolle elementen centraal stonden. De woningtypologieën zijn afgestemd op de oorspronkelijke functies van het gebouw: lofts in de praktijkvleugel, appartementen en studio’s in de leslokalen, maisonnettes in de gymzaal en penthouses op een nieuw toegevoegde dakverdieping. De entreehal is zorgvuldig gerestaureerd, waarbij originele kleuren en materialen zijn teruggebracht. Nieuwe toevoegingen en aanhelingen in de gevel zijn uitgevoerd in cortenstaal en maken de ingrepen aan het monument zichtbaar. Bijzondere aandacht ging uit naar het vervangen van de stalen kozijnen, waarbij de slanke proporties behouden zijn gebleven. Het project toont hoe erfgoed en hedendaagse woonkwaliteit hand in hand kunnen gaan.
data
- Locatie
- Groningen, NL
- omvang
- 9.300 m²
- Opdrachtgever
- Koopmans projecten b.v.
- Discipline
- Architectuur
- Programma
- Wonen
- Periode
- 2018-2025
- Status
- Gerealiseerd
- Fotograaf
- Ronald Zijlstra
- Partners
- TBI, Schreuders Bouwtechniek, DWA, SpaceLines, Ramon Zuidersma
- thema’s
Ligging in de wijk
Bouw van de technische school in de jaren ’70
Stedelijke inbedding en ruimtelijke aanpassingen
De voormalige technische school aan de Van Schendelstraat ligt op de grens van de wijken Helpman en De Wijert, op fietsafstand van het stadscentrum van Groningen. Het gebouw uit de jaren ’70, ontworpen door J.J.M. Vegter, is een jong monument. De compositie van de verschillende bouwdelen en het gebruik van contrasterende materialen zoals wasbeton, glas en metselwerk, zijn van bijzondere monumentale waarde. De praktijkvleugel is met twee stramienen ingekort om ruimte te maken voor een snelfietsfroute van de naastgelegen wijk naar het stadscentrum.
Monumentale structuur als basis voor woningdiversiteit
Bij de transformatie van de technische school tot 75 woningen stond het behoud van de monumentale structuur centraal. Dit vormde de aanleiding voor een grote diversiteit aan woningtypes: loftwoningen in de voormalige kantine en praktijkvleugel, appartementen en studio’s in de leslokalen, en penthouses op een nieuw toegevoegde dakverdieping.
Analyse monumentale structuur en behoud van belangrijkste onderdelen. Kleuren en materialen zijn in originele staat teruggebracht.
Architectonische verfijning en materiaalgebruik
De kenmerkende compositie van volumes en het oorspronkelijke materiaalgebruik zijn bij de transformatie behouden gebleven. De entreehal is zorgvuldig gerestaureerd: het houten plafond werd gedemonteerd, opgewerkt en opnieuw geplaatst, en de originele kleuren zijn teruggebracht.
Bijzondere aandacht ging uit naar het vervangen van de stalen kozijnen. De bestaande stalen gevel kon vanwege asbestbelasting niet worden hergebruikt. De nieuwe aluminium vliesgevel volgt de oorspronkelijke indeling, inclusief de markante stalen bloemkozijnen. Dankzij speciale kliklijsten zijn de slanke proporties behouden.
Loftwoning in de voormalige kantine
Dwarsdoorsnede
Doorsnede
Begane Grond
Nieuw en oud in balans
Nieuwe toevoegingen en aanhelingen zijn uitgevoerd in cortenstaal, waardoor de ingrepen aan het monument duidelijk herkenbaar blijven. De voormalige klaslokalen en oude kantine zijn getransformeerd tot appartementen, alles-in-éénstudio’s, ruime maisonnettes en moderne loftwoningen. In het oorspronkelijke gebouw bevindt zich een robuuste betonconstructie.
De nieuw toegevoegde penthouseverdieping sluit aan bij de maatvoering en uitstraling van het bestaande gebouw. Bijna elke woning is uniek, met grote ramen en plafonds tot wel zes meter hoog.
