Hoe kan een Campus synergie creëren tussen onderwijs, bedrijvigheid en erfgoed in Bremen-Blumenthal?
Kämmerei Quartier Bremen
In Bremen wordt het terrein van de voormalige Bremer Woll-Kämmerei ontwikkeld tot een levendige campus waar onderwijs, bedrijvigheid en monumentenzorg samenkomen. De campus biedt ruimte aan ongeveer 4.000 leerlingen en 300 docenten van vijf beroepsscholen. Daarnaast zullen op het terrein bedrijven worden gevestigd die aansluiten bij de verschillende opleidingsrichtingen.
In het voormalige stadhuis komt een een multifunctioneel gebouw waarin onder andere de politie, een bibliotheek, een café en andere publieke functies worden ondergebracht. Drie scholen krijgen een nieuw gebouw, terwijl in twee andere historische panden een combinatie van bestaande en nieuwe bouw wordt toegepast. De monumentale gebouwen die het karakter van het terrein bepalen, blijven behouden. Kenmerkende elementen van deze panden, zoals raamformaten en gebouwvormen, keren terug in de nieuwbouw. Daarbij ontstaan bewust contrasten: naast de bakstenen gevels van de historische gebouwen verschijnen straks houten gevels van de nieuwe gebouwen.
In een competitie werd De Zwarte Hond door de jury als winnaar geselecteerd. In samenwerking met chora blau Landschaftsarchitektur en een breed scala aan betrokken partijen is vervolgens het functioneel ontwerp zorgvuldig afgestemd.Daarbij zijn de monumentale gebouwen onderzocht op hun hergebruiksmogelijkheden en hun geschiktheid voor onderwijsfuncties. Met het Kämmereiquartier krijgt Blumenthal een nieuw, veelzijdig openbaar gebied dat het hele jaar door gebruikt kan worden en nieuwe levendigheid in de wijk brengt.
data
- Locatie
- Bremen Blumenthal, De
- omvang
- 8 ha
- Opdrachtgever
- WFB Wirtschaftsförderung Bremen GmbH
- Discipline
- Stedenbouw
- Programma
- Kantoren, Publieke gebouwen, Verstedelijkingsstrategie, Wonen
- Periode
- 2023
- Status
- Gerealiseerd
Van wolkammerij tot een campus voor bedrijvigheid en onderwijs
De Bremer Woll-Kämmerei werd in 1883 opgericht in Bremen-Blumenthal. Hier werd voornamelijk schapenwol geproduceerd. In haar bloeitijd, in de jaren 1950, had de BWK ongeveer 5.000 mensen in dienst. Zo’n zestig jaar later veranderde de situatie echter drastisch, en in 2009 werd de productie stopgezet. Het historische, deels monumentale gebouwencomplex staat nu grotendeels leeg, maar biedt veel potentieel als identiteitsvormende plek voor Blumenthal.
Het nieuwe Kämmerei-kwartier richt zich op de verweving van bedrijvigheid en onderwijs. De locatie wordt ontwikkeld voor kleinschalige ambachtelijke en industriële activiteiten, in combinatie met vijf middelbare beroepsscholen en een scholengemeenschap. Door de interactie tussen onderwijs en bedrijvigheid binnen één wijk kunnen beide werelden van elkaar leren en elkaar versterken.
1. Onderwijs en bedrijvigheid: de combinatie van beide functies op deze locatie is ideaal omdat de beroepsscholen sterk praktijkgericht zijn, met bijvoorbeeld werkplaatsen en bouwterreinen
2. Het campusprincipe: De scholen doen afstand van traditionele, afgesloten schoolpleinen ten gunste van een gezamenlijke buitenruimte, die het campusgevoel versterkt. Dit geldt ook voor gedeelde voorzieningen zoals sportvelden, kantine en fietsenstallingen.
3. Openbare ruimte, de nieuwe campus in en voor Blumenthal: Het campusterrein wordt maximaal verbonden met het stedelijke weefsel. In de buitenruimte staat de menselijke maat centraal: kruispunten van paden, kleinschalige ruimtelijke sequenties, en grote groepen bomen die ruimtes creëren
4. Voetgangers eerst: Een campus is een plek op ooghoogte. De menselijke schaal en de manier waarop men zich te voet door het gebied beweegt, hebben hier prioriteit.
5. Compositie als principe: De historische gebouwen in het Kämmerei-kwartier vormen op zichzelf al composities, die als inspiratiebron en ontwerpbeginsel voor de verdere campusarchitectuur dienen.
6. Geleidelijke en flexibele ontwikkeling: Omdat de scholen stapsgewijs naar het terrein verhuizen, is het van belang om vanaf het begin zowel een sterke toekomstvisie te hanteren als de functionele kwaliteit in elke tussentijdse fase te waarborgen.
Ontwerp openbare ruimte – Bedrijfs- en beroepscampus Kämmerei-kwartier
Functies op de campus
Stap voor stap naar een levendige campus
Met het Kämmerei-kwartier ontstaat in Bremen-Blumenthal een toekomstgerichte campus die onderwijs, bedrijvigheid en monumentenzorg op voorbeeldige wijze met elkaar verbindt. De flexibele, gefaseerde ontwikkeling maakt het mogelijk om dynamisch in te spelen op nieuwe eisen en kansen, en de campus stap voor stap met leven te vullen. Al in de eerste bouwfasen ontstaan aantrekkelijke leer- en werkplekken en diverse openbare ruimtes die het gebied blijvend tot leven brengen. In de komende jaren zullen nog meer scholen en bedrijven zich vestigen, waardoor de synergie tussen praktijk en onderwijs voortdurend groeit. De monumentale gebouwen worden zorgvuldig verder ontwikkeld en behouden als identiteitsdragers. De basis voor de ontwikkeling is een nieuw bestemmingsplan dat de integratie van onderwijs, bedrijvigheid en openbare functies juridisch verankert. Tegelijkertijd worden de bedrijfsruimtes vroegtijdig in de markt gezet, zodat ondernemingen zich al in de eerste fasen kunnen vestigen. Een bijzonder aandachtspunt ligt bij de kwaliteitsbewaking en de ontwikkeling van gedeelde voorzieningen, die als meerwaardeprincipe de campus karakteriseren. Duurzame mobiliteitsconcepten – zoals de geplande mobility hubs – en de vroegtijdige inrichting van de buitenruimte zorgen voor een hoge verblijfskwaliteit en klimaatbestendigheid.
Door de nauwe samenwerking van alle betrokkenen – stad, scholen, bedrijven en bewoners – ontstaat een levendige plek die het stadsbeeld van Blumenthal blijvend zal beïnvloeden en nieuwe impulsen geeft aan de hele regio.
