Hoe wordt een verouderd complex een toekomstbestendige werk- en ontmoetingsplek?
Alliander Melkemastate
De Zwarte Hond ontwierp de renovatie van Melkemastate, een voormalig energiecomplex in Leeuwarden dat in 1984 werd gebouwd voor het Provinciaal Electriciteitsbedrijf Friesland (PEB). Het terrein, ooit een gesloten enclave aan de rand van Cammingaburen, is nu getransformeerd tot een toekomstbestendige werkomgeving waarin ontmoeting, duurzaamheid en hergebruik centraal staan. Door de centralisatie van het energienetwerk bleek tweederde van het terrein overbodig. Het zuidelijke deel is gesloopt; de noordelijke gebouwen zijn deels behouden, gesplitst en herbestemd. Bestaand water en groen blijven behouden en vormen de basis voor een nieuwe woonwijk. Een deel van het kantoor wordt getransformeerd tot woongebouw met 45 zorgappartementen. Het oorspronkelijke ontwerp van architect K.F.G. Spruit, gekenmerkt door structuralistische eenvoud, vormde het uitgangspunt voor de renovatie. Nieuwe vensters zorgen voor meer daglicht, minder onderhoud en een sterkere verbinding met buiten. De centrale vide met trap verbetert de oriëntatie en stimuleert beweging en ontmoeting. Het gebouw is toegankelijk voor zowel kantoor- als werkpersoneel en ondersteunt verschillende werkvormen. De groene omgeving en daktuinen maken het tot een aantrekkelijke plek om te werken én te wonen.
data
- Locatie
- Leeuwarden, NL
- omvang
- 4.326 m²
- Opdrachtgever
- Ballast Nedam Bouw en ontwikkeling B.V.
- Discipline
- Architectuur
- Programma
- Kantoren
- Periode
- 2022-2024
- Status
- Gerealiseerd
- Fotograaf
- Eva Bloem
- Partners
- Basalt bouwadvies, Ingenieursbureau abtWassenaar, COARE
- thema’s
Archiefbeelden uit: publicatie Provinciaal Electriciteitsbedrijf Friesland (1984)
Tekening aanbouw nieuwe voorgevel Ingenieursbureau abtWassenaar
Melkemastate getransformeerd
De Melkemastate werd oorspronkelijk gebouwd voor het toenmalige Provinciaal Electriciteitsbedrijf Friesland (PEB) en bestond uit een functioneel ingericht complex van werkgebouwen. De architectuur weerspiegelde het belang van de energieleverancier. Het terrein vormde een enclave in Cammingaburen en is nog steeds een dynamische plek waar dagelijks wordt gewerkt aan aanleg en onderhoud van het energienetwerk. Alliander, de huidige eigenaar, moderniseert al haar locaties om te voldoen aan de eisen van deze tijd. Met de renovatie van Melkemastate is opnieuw een belangrijke stap gezet richting een toekomstbestendige werkomgeving.
Slim hergebruik in plaats van sloop
Sinds de oplevering in 1984 is het beheer van het energienetwerk sterk gecentraliseerd. Waar vaak ruimtegebrek ontstaat, bleek hier tweederde van het terrein (ca. 1 hectare) overbodig. Na analyse is het zuidelijke deel met loodsen gesloopt; de noordelijke gebouwen zijn deels behouden, gesplitst en herbestemd. Bestaand water en groen blijven behouden en vormen de basis voor een nieuwe woonwijk.
Het oorspronkelijke ontwerp van architect K.F.G. Spruit kenmerkt zich door structuralistische eenvoud. Deze vormt het uitgangspunt voor de renovatie. In het ontwerp is gekozen voor ingetogen vernieuwing, met onder andere nieuwe vensters die onderhoudsvriendelijk zijn, meer daglicht toelaten en het contact met buiten versterken. Zo krijgt het gebouw een frisse, eigentijdse uitstraling.
Voor de vernieuwbouw
Gebouw splitsing
Nieuwe toestand
Een groene werkplek
Een deel van het kantoorpand wordt getransformeerd tot woongebouw met 45 zorgappartementen. Daarmee begint de geleidelijke overgang van een enclave aan de rand van Cammingaburen naar een levendige, groene woonwijk. In het nieuwe stedenbouwkundig plan worden woningbouw, kantoor, bijgebouwen en landschappelijke elementen zoals water en groen samengebracht. De groene omgeving maakt de werkplekken aantrekkelijk, terwijl nieuw groen op daken en terrassen het werkcomfort verder verhoogt.
Samenwerken begint bij de trap
Het oorspronkelijk gebouw was zo groot dat het desoriënterend werkte. In het nieuwe ontwerp is een centrale vide met trap toegevoegd voor een betere oriëntatie en meer beweging. De opvallende trap stimuleert gebruik en ontmoeting, wat bijdraagt aan gezondheid, interactie en werkplezier. In een tijd van hybride werken is een aantrekkelijke kantooromgeving essentieel. Alliander wil een plek bieden waar mensen graag samenwerken. Dat komt duidelijk naar voren in de herontwikkeling van Melkemastate: een toekomstbestendige werkomgeving waarin ontmoeting centraal staat.
een toekomstbestendige werkomgeving waarin ontmoeting centraal staat
Van werkvloer tot kantoor: verbonden in ontwerp
Het gebouw is toegankelijk voor zowel voor kantoorpersoneel als medewerkers in de werkgebouwen. Het complex is als één geheel ontworpen, met een consistente uitstraling die ontmoeting stimuleert. Het kantoor heeft een laagdrempelige uitstraling met eenvoudige materialen. Het ontwerp van de centrale vide is ingetogen, waardoor het verschillende manieren van werken ondersteunt. In het werkgebouw zorgen uitgesproken elementen, zoals de tribunetrap, ervoor dat ook kantoormedewerkers zich daar welkom voelen. Zo ontstaat een dynamische werkomgeving waarin samenwerking centraal staat.
