Hoe behoud je de identiteit in een veranderende stad?
Hoofddorp
Spoorzone
Foto: Beeldbank Gemeente Haarlemmermeer, Kees van der Veer
Foto: Beeldbank Gemeente Haarlemmermeer, Kees van der Veer
Spoorzone Hoofddorp biedt aan de groeikern (Hoofddorp) in de polder een unieke kans om een schaalsprong in stedelijkheid te maken. Door van dit gebied een aangename stedelijke woon-, werk- en verblijfplek te maken. Er is in het gebied rondom het station ruimte om tot 10.000 woningen te bouwen inclusief aanvullend programma.
Dat is niet alleen goed nieuws voor woningzoekenden. De ontwikkeling van Spoorzone maakt veel meer mogelijk, zoals de verlenging van de Noord/Zuidlijn tot Hoofddorp. Het geeft een stedelijke impuls aan heel Hoofddorp en het stadscentrum, en maakt van het station een aangename en levendige plek die vanuit de hele stad prettig op de fiets te bereiken is.
Dit alles vergt wel een andere rol van de auto. Niet langer geldt het recht van de snelste, maar fietsers en voetgangers krijgen alle ruimte en de auto is vooral te gast in Spoorzone. Hierdoor ontstaat ruimte voor bebouwing en extra groen.
Spoorzone in context: de Haarlemmermeerpolder. © FLUX Landscape
Polder ontmoet stad
Spoorzone Hoofddorp wordt stads, maar blijft ook deel van de polder. Stedelijke diversiteit wordt gecombineerd met de cultuurhistorische kwaliteiten van het karakteristieke, oorspronkelijke patroon van waterlopen, dat het poldergrid wordt genoemd, en de Geniedijk (onderdeel van De Stelling van Amsterdam). Hierdoor wordt dit een stedelijk gebied met een eigen identiteit, verbonden met de polder.
Stad van de verbinding
Spoorzone Hoofddorp wordt ingebed in bestaande en nieuw te maken netwerken van ruimte, mobiliteit en groen. Hierdoor wordt Spoorzone verbonden met omliggende gebieden, sluit het aan op (bestaande en nieuwe) lokale, regionale en internationale verbindingen.
Stad van de toekomst
Spoorzone Hoofddorp is klaar voor de toekomst. Of het nou gaat om het klimaat of energievoorziening, Spoorzone wordt duurzaam. Gebouwen, straten en pleinen kunnen we in de toekomst aanpassen als het nodig is.
Kwadranten in Spoorzone met eigen karakter, mix en stedelijkheid
De deelgebieden van Spoorzone hebben nu een heel verschillend karakter en behouden ook in de toekomst hun eigen signatuur binnen een samenhangend geheel. Als solide basis bevat het ontwikkelkader een raamwerk: een hoofdstructuur om de samenhang te borgen met ruimte voor flexibiliteit en eigenheid in de deelgebieden. Spoorzone Hoofddorp bestaat uit kwadranten met een heldere karakterisering.
Hoogstedelijke omgeving
Rust, reuring, ruis
Focus op fietsers en voetgangers
Hoogstedelijke omgeving
De stedelijke diversiteit en functiemenging zijn het grootst in de nabijheid van het station. Naar de randen van het gebied nemen diversiteit en dichtheid af. Het station, waar naast de trein ook de verlengde metro stopt, is de logische plek om een hoogstedelijke omgeving te maken.
Reuring, rust, ruis
Om samenhang in het gebied en verbondenheid met de omgeving te krijgen, wordt doelgericht omgegaan met intensiteit en functiemenging. Zo worden drie zones geïntroduceerd: reuring, rust en ruis. Reuring met een prettige levendigheid en drukte met daar tegenover ook gebieden die gekenmerkt worden door rust waar overwegend wordt gewoond. Langs het spoor en in gebieden waar de menging tussen wonen en werken het grootst is, is sprake van ruis. In de ruiszone is het niet overal mogelijk om te wonen, het gebied valt binnen de LIB-zone beperkingen bebouwing. In deze zone wordt extra ingezet op werkfuncties. Zo wordt een gebied gecreëerd dat op verschillende manieren is gemengd en samenhang biedt met het stadscentrum.
Focus op fietsers en voetgangers
Spoorzone wordt ontwikkeld met een focus op fietsers en voetgangers. De straten en pleinen zijn grotendeels autovrij en auto’s zijn hier te gast. Dankzij het fijnmazige netwerk van fietsroutes is Spoorzone goed verbonden met de andere wijken van Hoofddorp en de voorzieningen. Doordat de barrières geslecht zijn en het station goede stallingsmogelijkheden heeft, is het veel aantrekkelijker geworden om met de fiets naar het station te gaan.
Deze aanpak creëert ruimte voor water- en groenvoorzieningen, waardoor wandelen en fietsen worden gestimuleerd.
Mogelijke verbeelding op basis van de ontwikkelkaart
Behoud en transformatie bestaande bebouwing
Wonen, voorzieningen, recreëren en werken vormen samen een gemengd programma
Groen stationsplein met horeca, congresfaciliteiten, werkgelegenheid en wonen
Groen plein als levendige plek
Collectieve parkeervoorzieningen en parkeernormen zorgen dat deelmobiliteit een alternatief is voor het eigen autobezit
Graan voor Visch Zuid wordt een gebied met woningen en lokale en regionale bedrijven
Stationskwartier wordt het meest stadse deel van Spoorzone
Regels voor ontwikkeling opstellen
Graan voor Visch Zuid
Graan voor Visch Zuid is een bedrijventerrein dat wordt getransformeerd naar een gemengd stedelijk gebied. Het gebied wordt in de toekomst gekarakteriseerd door de menging van wonen met vooral lokale en regionale bedrijven. Graan voor Visch Zuid wordt een ‘productieve stad’ waar gewoond en gewerkt wordt.
Stationskwartier
Stationskwartier (Beukenhort West) is een kantorenpark dat in de jaren tachtig van de vorige eeuw is gebouwd. Die kantoren worden nu en in de nabije toekomst voor het overgrote deel gesloopt. In een deel van het voormalige Beukenhorst West wordt nu Hyde Park* gebouwd. Het resterende deel wordt Stationskwartier: een gemengd stedelijk gebied in aansluiting op het station. Het wordt het meest hoogstedelijke deel van Spoorzone en is voor wat betreft functies en voorzieningen complementair aan het stadscentrum. In het bruisende Stationskwartier vormt het levendige stationsplein het kloppende hart van interactie tussen bewoners, werknemers en bezoekers. Deze ontmoetingsplek bepaalt het karakter van het gebied, met bewuste en spontane ontmoetingen en kruisbestuiving, waardoor de buurt een dynamische, ‘interactieve stad’ wordt.
*Hyde Park: In vroegere kantorengebied Beukenhorst-West, tussen station Hoofddorp en het stadspark, wordt de nieuwe wijk Hyde Park gebouwd. In totaal komen hier ongeveer 3.800 appartementen.
De polderstructuur als raamwerk voor stedelijke diversiteit
Ontwikkelkader Spoorzone Hoofddorp
Haarlemmermeer kent een groot tekort aan woningen. In de Verdichtingsvisie is vastgelegd dat de grote woningbouwopgave wordt aangepakt door te verdichten in de bestaande kernen, waaronder rondom het station Hoofddorp. De ontwikkeling van Spoorzone Hoofddorp draagt bij aan een vermindering van het tekort aan woningen en stimuleert het gebruik van het openbaar vervoer door de komst van de metro, een grotere diversiteit van leefmilieus en de toevoeging van arbeidsplaatsen.
De ontwikkeling van Spoorzone richt zich ook op het verlengen van de metro naar Schiphol en Hoofddorp: de MIRT-verkenning OV-verbinding Amsterdam-Haarlemmermeer. Het gebied profiteert van de komst van de metro en hierdoor ontstaat rondom het station de multimodale knoop Hoofddorp: MKH met de potentie om een gemengd, stedelijk en divers gebied te maken. In een raamwerk op basis van de kenmerkende polder van de Haarlemmermeer ontstaat een verbonden netwerk met de bestaande stad. Diverse kwadranten kunnen op basis van hun eigen kenmerken ontwikkelen en uitgroeien tot bruisend geheel.
data
- Locatie
- Hoofddorp, NL
- omvang
- 1 km²
- Opdrachtgever
- Gemeente Haarlemmermeer
- Discipline
- Stedenbouw
- Programma
- Periode
- 2022-2023
- Status
- Visie
- Downloads
